Μία ερώτηση που κάνουν συχνά οι ασθενείς με διαταραχές του θυρεοειδούς είναι αν πρέπει να κάνουν αλλαγές στη διατροφή τους, αν πρέπει να λαμβάνουν συμπληρώματα και τι πρέπει να αποφεύγουν.
Οι διαταραχές του θυρεοειδούς μπορεί να κυμαίνονται από μια μικρή, αβλαβή βρογχοκήλη (διόγκωση του αδένα) που δεν χρειάζεται καμία θεραπεία μέχρι και πολύ σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος.
Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα του θυρεοειδούς αφορούν τη μη φυσιολογική παραγωγή ορμονών. Η υπερβολική παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών οδηγεί σε μια κατάσταση που είναι γνωστή ως υπερθυρεοειδισμός. Αντίστοιχα, η ανεπαρκής παραγωγή ορμονών οδηγεί σε υποθυρεοειδισμό.
Είναι επομένως σώφρον, να προσέχετε πάντα τον θυρεοειδή σας, να κάνετε εξετάσεις όποτε κρίνει απαραίτητο ο γιατρός σας, αλλά και να γνωρίζετε ποιες είναι εκείνες οι τροφές που ευνοούν την καλή του λειτουργία και ποιες έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα.
Αλάτι
Ο θυρεοειδής σας χρειάζεται ιώδιο για να λειτουργήσει καλά. Η κύρια πηγή ιωδίου για τους περισσότερους ανθρώπους είναι το ιωδιούχο αλάτι. Βεβαιωθείτε ότι το αλάτι που χρησιμοποιείτε είναι πράγματι ιωδιούχο, κάτι που μπορείτε να ελέγξετε από την συσκευασία του. Το θαλασσινό αλάτι και το αλάτι που χρησιμοποιείται σε συσκευασμένες ή επεξεργασμένες τροφές συνήθως δεν είναι ιωδιούχο.
Πράσινα φυλλώδη λαχανικά
Το σπανάκι, το μαρούλι και άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά είναι καλές πηγές μαγνησίου, ενός πολύ σημαντικού μετάλλου σχεδόν σε όλες τις διαδικασίες του σώματός σας. Ο θυρεοειδής σας χρειάζεται μαγνήσιο για να λειτουργήσει σωστά. Η κόπωση, οι μυϊκές κράμπες και οι αλλαγές στον καρδιακό παλμό είναι σημάδια ότι δεν έχετε αρκετό μαγνήσιο στον οργανισμό σας.
Ξηροί καρποί
Τα κάσιους, τα αμύγδαλα και οι σπόροι κολοκύθας (πασατέμπο) είναι μια άλλη εξαιρετική πηγή μαγνησίου. Οι ξηροί καρποί βοηθούν τον θυρεοειδή σας με δύο τρόπους. Δεν είναι μόνο μια καλή πηγή μαγνησίου, αλλά είναι επίσης πλούσια σε σελήνιο, ένα άλλο μέταλλο που υποστηρίζει το θυρεοειδή.
Ψάρια και θαλασσινά
Τα ψάρια, οι γαρίδες και τα θαλασσινά γενικότερα είναι επίσης καλές πηγές ιωδίου. Χρειάζεστε ιώδιο για έναν υγιή θυρεοειδής, αλλά αποφύγετε τα φύκια αν έχετε υπερθυρεοειδισμό, δηλαδή αν ο θυρεοειδή σας παράγει πολύ από την ορμόνη που ελέγχει το μεταβολισμό σας.
Λαχανίδα (κατσαρό λάχανο)
Η λαχανίδα (kale) ανήκει στην οικογένεια των goitrogens και περιορίζει την ποσότητα ιωδίου που φτάνει στον θυρεοειδή σας. Εφ' όσον παίρνετε αρκετό ιώδιο στη διατροφή σας, τα goitrogens δεν θα πρέπει να είναι πρόβλημα για σας. Αλλά αν έχετε χαμηλά επίπεδα ιωδίου, τότε η λαχανίδα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα του θυρεοειδούς. Το κλασικό λάχανο, το μπρόκολο, το κουνουπίδι και τα λαχανάκια Βρυξελλών μπορεί να έχουν το ίδιο αρνητικό αποτέλεσμα.
Ιώδιο
Διατροφικές πηγές του ιωδίου αποτελούν το ιωδιούχο αλάτι, τα θαλασσινά και ορισμένοι σπόροι. Η ανεπάρκεια σε ιώδιο αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου ανάπτυξης ή επιδείνωσης του υποθυρεοειδισμού. Στις περιπτώσεις που ο ασθενής έχει υπερθυρεοειδισμό θα πρέπει να περιοριστεί η πρόσληψη ιωδίου.
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου συστήνεται η συμπληρωματική λήψη ιωδίου όπως στις γυναίκες που σκέφτονται να τεκνοποιήσουν, στις γυναίκες που είναι ήδη σε κατάσταση εγκυμοσύνης ή σε γυναίκες που έχουν γεννήσει και θηλάζουν, καθώς τότε οι ανάγκες σε ιώδιο είναι μεγαλύτερες.
Βρογχοκηλογόνες ουσίες
Ο όρος αναφέρεται σε ουσίες που μπορούν να προκαλέσουν βρογχοκήλη. Πρόκειται για ουσίες που μειώνουν την ποσότητα του διαθεσίμου ιωδίου στον θυρεοειδή και περιορίζουν την ομαλή παραγωγή των θυρεοειδικών ορμονών. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν κυρίως τα σταυρανθή λαχανικά και τα προϊόντα σόγιας.
Μπρόκολο, λάχανο, λαχανάκια Βρυξελλών, κουνουπίδι και γογγύλια είναι πλούσια σε ουσίες που εμπλέκονται στο μονοπάτι σύνθεσης των θυρεοειδικών ορμονών. Δεν απαγορεύεται η πρόσληψή τους αλλά σύμφωνα με παλαιότερα δεδομένα, η υπερβολική κατανάλωσή τους μπορεί να οδηγήσει σε υποθυρεοειδισμό ή να τον επιδεινώσει, αν ήδη υπάρχει.
Ωστόσο, σύγχρονες τυχαιοποιημένες μελέτες δεν κατάφεραν να αποδείξουν αξιοσημείωτη αλλαγή στα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα εξαιτίας της κατανάλωσης αυτών των λαχανικών.
Όσον αφορά στα προϊόντα σόγιας, όπως το γάλα σόγιας, το τόφου, η σάλτσα σόγιας, αυτά περιέχουν ισοφλαβόνες, ουσίες που αναστέλλουν τη δράση της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης, η οποία είναι απαραίτητη για τη σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδούς. Για το λόγο αυτό διατυπώθηκε παλαιότερα η θεωρία ότι η κατανάλωση σόγιας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υποθυρεοειδισμού.
Σύμφωνα με νεώτερες μελέτες ωστόσο, η υψηλή κατανάλωση σόγιας σε ευθυρεοειδικά και άτομα με υποκλινικό υποθυρεοειδισμό, προκάλεσε ελάχιστες αυξήσεις στην TSH και καμία αλλαγή στα επίπεδα της ελεύθερης θυροξίνης. Ως εκ τούτου, η λογική κατανάλωση σόγιας είναι απολύτως ασφαλής για τα άτομα με θυροειδή.
Αυτό που ξέρουμε σίγουρα είναι ότι η παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών από τον θυρεοειδή απαιτεί επαρκή επίπεδα ιωδίου που λαμβάνονται είτε μέσω της διατροφής ή σε συμπληρώματα. Το ανεπαρκές ιώδιο θέτει ένα άτομο σε κίνδυνο ανάπτυξης ή επιδείνωσης του υποθυρεοειδισμού. Συστήνεται λοιπόν στους ενήλικες να λαμβάνουν 150 μg ιωδίου την ημέρα, ενώ σε έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες συνιστώνται υψηλότερες ποσότητες (220 μg / ημέρα και 290 μg / ημέρα, αντίστοιχα).
Κοινές διατροφικές πηγές ιωδίου περιλαμβάνουν: ιωδιούχο αλάτι, θαλασσινά (συμπεριλαμβανομένων φυκιών και ψαριών), καθώς και μερικά ψωμιά και δημητριακά. Από την άλλη, η λήψη υπερβολικής ποσότητας ιωδίου μπορεί να προκαλέσει είτε τη διακοπή της λειτουργίας του θυρεοειδούς (υποθυρεοειδισμός) ή την παραγωγή περίσσειας θυρεοειδικών ορμονών (υπερθυρεοειδισμός). Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η χρόνια περίσσεια ιωδίου μπορεί να προκαλέσει αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα, επειδή η ιωδιωμένη θυρεοσφαιρίνη είναι ανοσογόνος. Για αυτούς τους λόγους, η «American Thyroid Association» συνιστά την αποφυγή συμπληρωμάτων διατροφής που περιέχουν> 500 μg ιωδίου ανά ημερήσια δόση.