Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι ένα είδος κλινικής κατάθλιψης η οποία μπορεί να επηρεάσει τις γυναίκες και λιγότερο συχνά τους άντρες μετά από τη γέννηση ενός παιδιού. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, η επιλόχεια κατάθλιψη επηρεάζει το 15% των γυναικών, ενώ μόνο μία στις τέσσερις περιπτώσεις διαγιγνώσκεται από τους ιατρούς και αντιμετωπίζεται.
Η επιλόχεια θλίψη είναι μια ήπιας μορφής διαταραχή της συμπεριφοράς η οποία βιώνεται από το 80% των γυναικών μετά τον τοκετό. Τα συμπτώματα συνήθως διαρκούν λίγες ώρες ή μερικές μέρες και περιλαμβάνουν κλάμα, εκνευρισμό, υποχονδρίαση, υπνηλία, διαταραχές στη συγκέντρωση, απομόνωση και πονοκέφαλο. Η επιλόχεια θλίψη δεν σχετίζεται με την επιλόχεια κατάθλιψη, ούτε με την επιλόχεια ψύχωση.
Η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να παρερμηνευθεί με την προαναφερθείσα απλή ψυχολογική πτώση της νέας μητέρας, επειδή τα σημάδια είναι όμοια, αλλά σε αυτή την περίπτωση διαρκούν περισσότερο. Έτσι, φτάνουν να παρεμβαίνουν με την ικανότητα της μητέρας να φροντίσει το μωρό της και να αντεπεξέλθει στις άλλες καθημερινές εργασίες. Τα συμπτώματα συνήθως αναπτύσσονται μέσα στις πρώτες λίγες εβδομάδες μετά τον τοκετό, αλλά μπορεί να αρχίσουν και αργότερα, μέχρι και 6 μήνες μετά τη γέννηση.
Αυτά τα συμπτώματα επιλόχειας κατάθλιψης μπορεί να περιλαμβάνουν:
Δεν έχει εντοπιστεί κάποια συγκεκριμένη αιτία που να θεωρείται υπεύθυνη για την εμφάνιση επιλόχειας κατάθλιψης, αν και μερικοί πιστεύουν ότι η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να προκληθεί από ορμονικές διαταραχές ή από κάποια ψυχική ασθένεια πριν την εγκυμοσύνη. Άτομα με οικογενειακό ιστορικό ψυχικών νοσημάτων φαίνεται να αναπτύσσουν πιο εύκολα επιλόχεια κατάθλιψη. Διακοπή της εγκυμοσύνης (π.χ. αποβολή του εμβρύου ή έκτρωση) αυξάνει τις πιθανότητες ανάπτυξης επιλόχειας κατάθλιψης.
Το είδος της θεραπείας που θα εφαρμοστεί για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης μετά τον τοκετό εξαρτάται από τον μορφή και την σοβαρότητά της διαταραχής.
Αντικαταθλιπτικά φάρμακα όπως η φλουοξετίνη (Ladose), η παροξετίνη (Seroxat), η σερτραλίνη (Zoloft), η σιταλοπράμη (Seropram), η S-σιταλοπράμη (Cipralex) και η βενλαφαξίνη(Efexor) μπορεί να δοθούν για διάστημα ενός χρόνου (πιθανώς και για περισσότερο). Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν τα οιστρογόνα, τη γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία, και τη διαπροσωπική ψυχοθεραπεία.
Έρευνες έχουν δείξει πως η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην πνευματική υγεία και την ευεξία μας. Έτσι ένα σωστό γεύμα όχι μόνο αλλάζει την διάθεσή μας, αλλά μπορεί να βοηθήσει την επιλόχειο κατάθλιψη.
Βιταμίνη D: Η χαμηλή διαθεσιμότητα βιταμίνης D στον ανθρώπινο οργανισμό οδηγεί σε μειωμένες εκκρίσεις παραθυρεοειδικών ορμονών. Σε μια μελέτη, διαπιστώθηκε ότι η διατήρηση επαρκούς ποσότητας βιταμίνης D στις εγκύους, ήταν αναγκαία για την ανάπτυξη του εγκεφάλου, αλλά και για την λειτουργία και συντήρηση της ψυχικής υγείας αργότερα στη ζωή τους. Δεδομένου, ότι η βιταμίνη D συντίθενται στο δέρμα με την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας, είναι καλό καθημερινά να επιδιώκουμε να μας βλέπει ο ήλιος τουλάχιστον 15 λεπτά- σε ασφαλείς πάντα ώρες.
Πηγές πλούσιες σε Βιταμίνη D είναι το συκώτι, ο κρόκος αυγού, η μαλακή μαργαρίνη και τα γαλακτοκομικά.
Τροφές πλούσιες σε Ω3 λιπαρά: Είναι απαραίτητες για την όραση και την ομαλή ανάπτυξη του μωρού. Οι θρεπτικές τους ουσίες μεταφέρονται από την μητέρα στο μωρό κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά μέσω του θηλασμού. Τα ω -3 λιπαρά σχετίζονται και με την καλή διάθεση, καθώς επηρεάζουν τις ποσότητες κάποιων ορμονών στον εγκέφαλο, όπως είναι η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη, οι οποίες σχετίζονται με την ευτυχία και την ευφορία.
Τροφες πλούσιες σε Ω3 είναι ο σολομός, το σπανάκι, τα καρύδια, τα φασόλια, το άγριο ρύζι.
Αντιοξειδωτικό σελήνιο: Μελέτες φαίνεται να συνδέουν την κατάθλιψη με χαμηλά επίπεδα του ανόργανου αυτού στοιχείου. Η κατανάλωση μη επεξεργασμένων δημητριακών, κρέατος και αυγών, συνιστάται ως τρόπος αύξησης της λήψης σεληνίου, όμως ο ευκολότερος τρόπος είναι η κατανάλωση καρυδιών. Μάλιστα τα καρύδια Βραζιλίας (Βrazil nuts) είναι μια εξαιρετική πηγή σεληνίου.
· Βότανα: Θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται σε κάθε διατροφή, καθώς έχουν αποδεδειγμένες ιδιότητες να χαλαρώνουν τα νεύρα, να σταθεροποιούν την διάθεση και να παράγουν τις απαραίτητες ορμόνες. Είναι αποτελεσματικά για την περίοδο πριν και μετά τον τοκετό. Ο κρόκος Κοζάνης, του οποίου η δράση συγκρίνεται με εκείνη των αντικαταθλιπτικών, καθώς μπορεί να αυξάνει την διαθεσιμότητα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο δημιουργώντας αίσθημα χαράς..
Τέλος θα πρέπει να αποφεύγονται η καφεΐνη, το αλκοόλ, η ζάχαρη και οι τροφές με συντηρητικά.
Η διατροφή σίγουρα μπορεί να βοηθήσει αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ιατρική βοήθεια που ενδεχομένως να χρειάζεται μια γυναίκα με επιλόχειο κατάθλιψη. Γι' αυτό αν εσείς, η σύντροφός σας ή κάποιος δικός σας άνθρωπος πάσχει από επιλόχειο κατάθλιψη αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.