Κλινικός Διαιτολόγος-διατροφολόγος με επιπλέον κατάρτιση στην ψυχοθεραπεία και άσκηση.
Μενού
Τι είναι: Το λιποίδημα επηρεάζει έως 11% των ανθρώπων.
Συμβαίνει όταν το λίπος διανέμεται στο σώμα με ακανόνιστο τρόπο κάτω από την επιδερμίδα, συνήθως στους γλουτούς και τα πόδια. Παρότι ξεκινά σαν μία ανησυχία αισθητικής φύσης, μπορεί τελικά να προκαλέσει πόνο και άλλα προβλήματα. Το λιποίδημα μπορεί να εκληφθεί λανθασμένα ως παχυσαρκία ή λεμφοίδημα.
Το λιποίδημα εμφανίζεται ως συσσώρευση λιπώδους ιστού στις παρακάτω περιοχές:
– Στο πλάι της λεκάνης (σαν «ψωμάκια»)
– Στους μηρούς
– Στις γαστροκνημίες (γάμπες)
– Σπάνια στην περιοχή των βραχιονίων (μπράτσα)
Οι περιοχές πάνω από τη μέση, και ο κορμός δεν επηρεάζονται. Αν η γυναίκα είναι αδύνατη τότε θα πρέπει οι περιοχές αυτές να είναι αδύνατες. Επίσης οι άκροι πόδες (κάτω από τους αστραγάλους) δεν έχουν καθόλου λιπώδη ιστό, παρά μόνο σε περιπτώσεις παχυσαρκίας . Χαρακτηριστική είναι η περιγραφή του ως μορφή «παντελονιού ιππασίας».
Τα τυπικά συμπτώματα είναι παχύτερο κάτω μέρος του σώματος και πόδια σαν κολώνες, που συχνά τα νιώθεις ευαίσθητα και μελανιάζουν εύκολα. Για παράδειγμα, το επάνω μισό του σώματός σου μπορεί να είναι μέγεθος 40 και το κάτω να είναι 46.
Καθώς η κατάσταση προχωρά, το λίπος συνεχίζει να μαζεύεται, και το κάτω μέρος του σώματος γίνεται βαρύτερο. Το λίπος από το λιποίδημα μπορεί στη συνέχεια να αρχίσει να συγκεντρώνεται και τα χέρια.
Με τον καιρό, τα λιποκύτταρα φράσσουν τα αγγεία του λεμφικού συστήματος, που κανονικά συμβάλουν στην εξισορρόπηση των επιπέδων των υγρών του σώματος και προστατεύουν από λοιμώξεις. Αυτή η απόφραξη αποτρέπει τη σωστή στράγγιση των λεμφικών υγρών, οδηγώντας στη συσσώρευση υγρού, μια κατάσταση που ονομάζεται λεμφοίδημα.
Η συσσώρευση λίπους δεν σχετίζεται με τη διατροφή και έχει κυρίως ορμονική αιτιολογία. Για τον λόγο αυτό εμφανίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε γυναίκες. Υπάρχει περίπτωση να εμφανιστεί και σε άνδρες, σε έδαφος όμως ορμονικών διαταραχών.
Μία γυναίκα με λιποίδημα μπορεί, αν δεν προσέξει, να πάρει επιπρόσθετα και βάρος αναλογικά σε όλο της το σώμα. Βέβαια η περιοχή με το λιποίδημα θα παραμένει πιο διογκωμένη λόγο του επιπρόσθετου λιπώδους ιστού.
Η κλινική εικόνα του ασθενούς περιλαμβάνει ένα δυσανάλογο σωματότυπο με χαρακτηριστικά λεπτό το άνω ήμισυ του σώματος με πλούσιο σε διάμετρο το κάτω ήμισυ. Έχει σαφή κληρονομική προδιάθεση και παρατηρείται σε άτομα της ίδιας οικογένειας, oπότε συχνά αποδίδεται και σε γονιδιακούς παράγοντες.
Το πρήξιμο είναι συνήθως και στα δύο πόδια, στα οποία εναποτίθεται συμμετρικά από τα ισχία έως τους αστραγάλους, χωρίς να επηρεάζει το πέλμα. Πιο σπάνια εμφανίζεται και στα άνω άκρα, κυρίως στην περιοχή του βραχιονίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν πρόκειται για ένα απλό πρόβλημα που σχετίζεται με την παχυσαρκία. Σε ό,τι αφορά στην πάθηση αυτή, η διατροφή αλλά και ο τρόπος ζωής του ασθενούς δεν συνδέονται με την υπερβολική συσσώρευση λιπώδους ιστού.
Οι ασθενείς που πάσχουν από τη διαταραχή αυτή αναγνωρίζουν το αισθητικό πρόβλημα αλλά αισθάνονται παράλληλα και τον ψυχολογικό αντίκτυπο που προξενεί. Ξαφνικά και χωρίς σαφή αιτία, παρατηρούν τους γοφούς και τα πόδια τους να πρήζονται σε τέτοιο βαθμό που παρεμποδίζεται η ίδια η κίνησή τους. Ανάλογα με το στάδιο του λιποιδήματος, τα συμπτώματα μπορούν να περιλαμβάνουν πρήξιμο, φαγούρα, μουδιάσματα ή και πόνο, ενώ σε πιο βαριές περιπτώσεις η εικόνα μοιάζει με το λεμφοίδημα, το οποίο είναι μια πάθηση των λεμφαγγείων.
Το λιποίδημα εμφανίζεται συνήθως στην εφηβεία, αλλά μπορεί να προκληθεί ή να επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά την προ-εμμηνόπαυση. Ενδέχεται να εμφανιστεί μετά από γυναικολογικές επεμβάσεις όπως χειρουργεία στην μήτρα, στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες ή οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση με γενική αναισθησία. Το λιποίδημα σπανιότερα, μπορεί ακόμη να προκληθεί από μία εξαιρετικά στρεσσογόνο κατάσταση, επειδή τα επίπεδα κορτιζόλης αυξάνονται, προκαλώντας έτσι φλεγμονώδη διαταραχή σχεδόν πάντα λανθασμένα ως αύξηση του σωματικού βάρους.
Η νόσος έχει τρία στάδια και η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας κρίνεται κατά περίπτωση με βάση το στάδιο στο οποίο βρίσκεται. Σε πρώιμα στάδια οι ιστοί είναι μαλακοί ,το δέρμα λείο, ενώ σε πιο βαριές περιπτώσεις γίνεται σκληρό, επώδυνο και μοιάζει με φλούδα πορτοκαλιού. Σε άλλες περιπτώσεις το δέρμα είναι υπό τάση σαν έτοιμο να σκάσει και μπορεί να αναπτυχτούν και πολλαπλοί όζοι, δηλαδή σκληρίες σε μέγεθος φουντουκιού. Δημιουργούνται εύκολα αιματώματα κάτω από το δέρμα λόγω της ευθραυστότητας των τριχοειδών. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η δυσκολία βάδισης, καθώς τα κάτω άκρα είναι ιδιαίτερα βαριά και τα γόνατα δυσκίνητα.
Τα πρώτα συμπτώματα που παρατηρούν οι ασθενείς, είναι:
Μερικούς μόλις μήνες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων του πρώτου σταδίου, ο ασθενής θα παρατηρήσει τα ακόλουθα:
Η θεραπεία του λιποιδήματος είναι αρκετά δυσχερής. Στόχος είναι να βελτιωθεί τόσο η αισθητική εικόνα, όσο και τα λειτουργικά προβλήματα, προσφέροντας μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Σε ήπιες περιπτώσεις, δηλαδή σε λιποίδημα 1ου ή 2ου βαθμού, η θεραπεία είναι συνήθως συντηρητική και αποσκοπεί στο να αποφορτίσει τα κάτω άκρα από τα υγρά. Στο στάδιο αυτό συστήνεται τακτική φυσιοθεραπεία με λεμφικό μασάζ, αποφυγή της ορθοστασίας, ειδικές πιεστικές κάλτσες ή καλσόν και αλλαγή της διατροφής.